Leerlingen van groep 8 van de Anne Frankschool (openbare basisschool) droegen deze donderdag, 22 april, de adoptie van het oorlogsmonument in Papendrecht over aan leerlingen van groep 7 van de Oranje Nassauschool (chr. basisschool).
Na het programma in de aula legden leerlingen een krans en bloemen bij het monument, waarna twee minuten stilte in acht wordt genomen. De bijeenkomst begon om 14.00 uur en duurde tot ongeveer 15.30 uur.
Ondergetekende was aanwezig om de leerlingen toe te spreken. Het programma week dit jaar iets af van voorgaande jaren. Tijdens de bijeenkomst reikte de heer Chr. Meijers van de Stichting Lancaster het eerste exemplaar van een boekje over de laatste vlucht van de Lancaster 'Popeye' uit aan mij als burgemeester. Dit boekje wordt in het kader van 65 jaar bevrijding uitgegeven door de Stichting Lancaster.
Anne Frank krant 2010
De leerlingen van beide scholen verdiepen zich in de Tweede Wereldoorlog door te werken aan opdrachten uit de Anne Frank krant 2010. In de krant van 2010 staat het achterhuis centraal. Deze wereldberoemde onderduikplek van Anne Frank en de andere zeven onderduikers is echter een van de vele schuilplaatsen. Daarom krijgen ook andere verhalen van onderduikers aandacht. Ook woonden de leerlingen de voorstelling over Anne Frank van Theatergroep Het Masker bij.
Het oorlogsmonument
Het oorlogsmonument, geplaatst bij de ingang van de aula van de Algemene begraafplaats in Papendrecht, is een gedenksteen, bestaande uit gestileerde kruisen. De basis van het gedenkteken is van massief beton en symboliseert de gezonde maatschappij. De kruisen, die vanuit de basis omhoog reiken, beelden de uiteengerukte samenleving uit. In het gedenkteken kan een vuurschotel gezet worden, die de louterende werking weergeeft en het herstel van de samenleving na de oorlog uitbeeldt.
Aan het begin van de bijeenkomst sprak ik de kinderen toe:
" Mijnheer Meijers,
hartelijk dank voor het eerste exemplaar van uw boek over de laatste vlucht van de Lancaster Popeye.
Beste leerlingen en begeleiders,
Zoals in de voorgaande jaren is het ook nu weer bijzonder om te zien dat leerlingen die bij de adoptie van het oorlogsmonument betrokken zijn, enorm veel leren over de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Jullie jongens en meisjes, hebben onder meer gewerkt aan opdrachten uit de Anne Frank krant 2010, waarin het achterhuis centraal staat. Jullie leerden over vrede, schuilplaatsen, onderduikers, angst en natuurlijk Anne Frank. Daardoor kunnen jullie je een klein beetje voorstellen wat het moet betekenen om tegen je wil ondergedoken te zijn. Om uit handen te blijven van mensen die het op jou hebben voorzien.
Helaas zien we elke dag op het journaal en in de krant dat zulke situaties in conflicten en oorlogen zich niet beperken tot ‘vroeger’, maar dat ook nu nog vele medemensen op de wereld te maken hebben met moeilijke omstandigheden, denk aan Irak, Afghanistan, Israël of Afrikaanse landen.
Door jullie aandacht voor het leven van mensen in oorlogssituaties, kun je je misschien ook beter de andere kant realiseren: hoe belangrijk en fijn het is om vrijheid te leven. Te kunnen gaan waar we willen, te kunnen doen wat we zelf kiezen om te doen.
Vrijheid is helaas niet vanzelfsprekend, we moeten er echt ons best voor doen. Daarom richten wij Nederland zo democratisch mogelijk in, waarbij inwoners, bedrijven en organisaties - binnen de regels en grenzen die we samen bepalen - zoveel mogelijk vrijheid krijgen.
Het is goed om te zien dat mensen en organisaties zich er voor inzetten om die vrijheid te behouden. Gelukkig kennen we uit het verleden inspirerende voorbeelden van mensen die hen voorgingen. Mensen die ook in zware omstandigheden en in situaties waarin hun leven op het spel stond, opkwamen voor anderen en steun zoeken om met elkaar een vuist te kunnen maken.
Al die mensen, mensen die tegen de verdrukking in opkwamen en opkomen voor het belang en recht van een grotere groep mensen, willen wij eren met het monument in Papendrecht.
Onder hen zijn de duizenden dappere bemanningsleden die tijdens de Tweede Wereldoorlog talloze geallieerde vluchten uitvoerden, onder meer boven de hoofden van de bevolking van Papendrecht. Vluchten die na vijf lange jaren in belangrijke mate bijdroegen aan de bevrijding van bezet gebied.
Een deel van die vluchten werd uitgevoerd door de bemanning van de Lancaster bommenwerper waarover jullie hebben gehoord en waarover de heer Meijers dit boek heeft geschreven.
De zeven bemanningsleden hadden al vele malen hun leven gewaagd met gevaarlijke vluchten en waren bijna toe aan een korte rustperiode, toen op 21 juli 1944 het noodlot hen greep en hun vliegtuig werd neergeschoten door Duits luchtafweergeschut. Maar door hun inzet en de inzet van hun militaire kameraden en bondgenoten kon de heerschappij over Nederland en grote delen van Europa ongeveer een jaar na de laatste vlucht van de bemanning van Lancaster Popeye worden doorbroken.
Zonder deze militaire inspanningen hadden wij hier vandaag – 65 jaar na de bevrijding – wellicht niet in vrijheid bij elkaar kunnen komen.
Daarom wil ik de bemanningsleden van de Lancaster, hun familieleden, maar ook iedereen die in het heden en in het verleden over zijn of haar eigen belang heenkijkt en zich inzet voor de belangen van anderen vandaag eren.
De heer Meijers en de mensen van de Stichting Lancaster Popeye wil ik danken voor hun bijdragen aan de waardige nagedachtenis aan de dappere bemanning.
Jullie, beste leerlingen, dank ik voor jullie inzet en interesse om deze herinneringen levend te houden. Ik hoop dat jullie af en toe terugdenken aan de ervaringen die jullie hebben opgedaan en nog op gaan doen, en daar kracht en inspiratie uit halen om je eigen bijdrage te leveren aan ons leven in vrijheid." |
